Acht jaar Gewoon Bijzonder
Johanna Haanstra is voorzitter van Gewoon Bijzonder. Dat programma loopt nu acht jaar, en er komen nog vier jaar bij. Ze is niet met lege handen naar het congres van vandaag gekomen. Ze houdt een boekje in de lucht: “Praktisch toolboek voor hulp aan mensen met een verstandelijke beperking of niet-aangeboren hersenletsel”.
Inbreng van ervaringsdeskundigen
Het boekje is één van de concrete uitkomsten van het programma. En in dat programma was en is vooral de inbreng van ervaringsdeskundigen belangrijk, vertelt Haanstra: “Meedenken, mee-ontwikkelen in de projecten en ook in de commissie zelf, het is nu iets vanzelfsprekends, maar dat was 8 jaar geleden zeker niet zo... Ik denk dat dat wel één van de blijvende resultaten van het programma is.”
Film 1: een serious game
Dat meedenken en mee-ontwikkelen wordt meteen duidelijk als de zaal het eerste van drie filmpjes over de projecten van Gewoon Bijzonder bekijkt: een ‘serious game’ –een spel– waarmee cliënten en hun begeleiders beter kunnen leren omgaan met emoties, conflicten en communicatie. Het spel heet ‘Jij en ik’, en aan de hand van een spannende reis van de hoofdpersoon leer je al spelend hoe je bijvoorbeeld minder boos kunt reageren als je overprikkeld raakt. Hattum Palma –commissielid van Gewoon Bijzonder– legt uit: “Bij dit project heeft de doelgroep ook duidelijk invloed op de inhoud gehad. Dat is bij dit project goed gelukt.” En na het spelen van het spel zijn concrete verbeteringen bij de doelgroep gemeten, voegt de dagvoorzitter er aan toe.
Film 2: de ervaringskoffer
In een volgend filmpje wordt ‘De Ervaringskoffer’ voor ons geopend. Dat is een (digitale) verzameling van kennis, tips en oefeningen voor mensen met niet aangeboren hersenletsel –en hun omgeving– om zichzelf en de omgeving beter te begrijpen. Ook hier is de inbreng van ervaringsdeskundigen belangrijk. In beeld komt iemand met een minder goed werkend kortetermijngeheugen: ”Studeren, verhuizen, werken, koken... Het is voor ons allemaal nét wat lastiger. Met de tools in deze koffer kun je dat ook aan je omgeving laten zien.” Bij één van de oefeningen bijvoorbeeld moet je met een handschoen aan de bladzijden van een magazine omslaan. Lastig! Palma legt uit: “In de koffer zit veel kennis, maar door die oefeningen kun je ook zelf ervaren hoe het is. Dat is mooi aan dit project.”
Met kennis werken aan een goede gezondheid voor iedereen.
Film 3: een gastlesvoucher
Als laatste filmpje zien we een voucher voor samenwerking tussen zorg en onderwijs. Door die voucher (voor financiering) kan een zorgprofessional samen met een cliënt gastlessen op HBO en MBO-scholen geven. “Dat werkt goed...” zegt een betrokkene van één van de scholen: “Als je als leerling dan straks stage gaat lopen of een baan zoekt, heb je al een inkijkje gekregen.” Palma vertelt na het filmpje: “We werken aan een meer structurele verbinding tussen zorgaanbieders en onderwijsinstellingen. Het is mooi om te zien dat door middel van dit project dergelijke verbindingen ontstaan, vaak ook door persoonlijke contacten.”
Samen beweging maken
‘Met kennis werken aan een goede gezondheid voor iedereen’, dat was het motto van acht jaar Gewoon Bijzonder van ZonMw, en dat zal ook de komende vier jaar het motto blijven, zegt Johanna Haanstra. Maar er komt in de toekomst nog iets bij, vertelt ze ook: “We hebben gezien dat overal netwerken zijn ontstaan, en dat is van groot belang bij het ontwikkelen en implementeren van programma’s als Gewoon Bijzonder. De uitdaging voor de komende vier jaar wordt om dat voort te zetten, maar om óók de ‘witte vlekken op de kaart’ beter in beeld te krijgen. We willen nu –na de implementatie– ook meer werken aan het onderhoud van projecten. En daarbij is de kenniscoalitie van groot belang. We blijven ook de komende jaren samen beweging maken!”
